Ο πρόεδρος της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος (ΕΛΙΜΕ), Εκτελεστικός Πρόεδρος Δ.Σ. της ΟΛΘ Α.Ε., κ. Αθανάσιος Λιάγκος
«Aπό το έτος 2018 έχουν επενδυθεί 74,1 εκατ. ευρώ σε διάφορα έργα υποδομής και σε μηχανολογικό εξοπλισμό στον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκη» επισήμανε ο πρόεδρος του ΟΛΘ, Αθανάσιος Λιάγκος και πρόσθεσε: «Το Master plan πέρασε από την Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων (ΕΣΑΛ) και έχει αποσταλεί στο ΣτΕ για διατύπωση γνώμης. Το επόμενο βήμα είναι η έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος, ώστε να προχωρήσουμε στη συνέχεια στα έργα επέκτασης του προβλήτα 6».
Όπως διευκρίνισε ο Αθανάσιος Λιάγκος, οι επενδύσεις που υλοποιήθηκαν στον εμπορικό λιμένα, είναι αναλυτικά οι εξής:
«Από τον Μάρτιο του 2018 μέχρι σήμερα οι επενδύσεις ανέρχονται σε 74,1 εκ. ευρώ, εκ των οποίων τα 23 εκ. ευρώ αφορούν επενδύσεις που δεν έχουν σχέση με λιμενικά έργα, λόγω της απαιτούμενης έκδοσης του Π.Δ. που αναμένουμε.
Επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό:
– Δύο Γερανογέφυρες STS Cranes 15 εκατ. ευρώ,
– Έναν αυτοκινούμενο Λιμενικό Γερανό 3,5 εκατ. ευρώ,
– Τέσσερα Straddle Carriers 4 εκατ. ευρώ, ενώ είμαστε στη διαδικασία αγοράς άλλων 8, ώστε να αυξήσουμε περαιτέρω την παραγωγικότητα του λιμένα».
Αναφερόμενος στην κατασκευή του 6ου προβλήτα, ο Αθανάσιος Λιάγκος, τόνισε ότι είναι ένα έργο, που θα ενισχύει τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Λιμένα Θεσσαλονίκης στην παγκόσμια λιμενική βιομηχανία και στον κλάδο της εφοδιαστικής αλυσίδας, προσφέροντας σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης.
Απαιτείται μια χρονική παράταση της Α’ επενδυτικής περιόδου που ορίζει η Σύμβαση Παραχώρησης, διότι τον Μάρτιο του 2022, με απόφαση του ΣτΕ (Αρ.547), μεταβλήθηκε το καθεστώς αδειοδότησης των λιμενικών έργων, προϋποθέτοντας την επικαιροποίηση του Master plan» και συμπλήρωσε: «Η μεταβολή αυτή επέβαλε εκ νέου γνωμομοδοτήσεις από τις επιτροπές Αρχαιοτήτων, Νεοτέρων Μνημείων, νέα Κυκλοφοριακή Μελέτη, νέα ΣΜΠΕ και στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας επιλύσαμε ένα θέμα χωροταξικό.
Αυτήν τη στιγμή, η ΟΛΘ Α.Ε., έχοντας ήδη περάσει από την ΕΣΑΛ και αναμένοντας την απόφαση του ΣτΕ, βρίσκεται σε διαδικασία για την έκδοση του απαραίτητου Π.Δ. που θα επιτρέψει την προώθηση των λιμενικών έργων. Οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση αυτών των έργων οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες, που δεν ήταν δυνατό να ελεγχθούν. Το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης, εξυπηρετώντας χώρες χωρίς λιμάνια, βλέπει τη διακίνηση φορτίων να αυξάνεται συνεχώς. Η επέκταση του Προβλήτα 6 θα επιτρέψει στο λιμάνι να δέχεται περισσότερα πλοία κυρίων γραμμών, κάτι που ήδη συμβαίνει με δύο κύριες γραμμές εβδομαδιαία, ενώ εξυπηρετεί κυρίως feeders. Η παράταση της επενδυτικής περιόδου θα επιτρέψει την άμεση έναρξη του έργου μόλις εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα».
Για «τα πράσινα βήματα του ΟΛΘ» και τις επενδύσεις που απαιτούνται για τον εκσυγχρονισμό και την εναρμόνιση των λιμένων σε αυτόν, ο Αθανάσιος Λιάγκος, είπε:
«Το 85% του παγκόσμιου εμπορίου διακινείται μέσω θαλάσσης. Ωστόσο ο κλάδος της ναυτιλίας αντιπροσωπεύει μόλις το 3-4% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) και το 13,5% των εκπομπών GHG της ΕΕ από τις μεταφορές.
Ο τομέας παρουσιάζει διαχρονικά σημαντική αύξηση εκπομπών, εξαιτίας της δυσανάλογης αύξησης του όγκου μεταφοράς των εμπορευμάτων
Οι προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, συγκλίνουν:
-στην εξεύρεση καινοτόμων πρακτικών και
– στην εφαρμογή κατάλληλων Σχεδίων, Συστημάτων και Προτύπων για την ανάπτυξη κοινής περιβαλλοντικής πολιτικής.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να διασφαλίσει τη συμβολή των θαλάσσιων μεταφορών στην επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας στην Ευρώπη ως το 2050, προωθεί κίνητρα και κρατικές επιδοτήσεις για τις απαραίτητες μειώσεις εκπομπών
Στο πλαίσιο των νομοθετικών μέτρων «Fit for 55» έχουν θεσπιστεί:
Το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ / EU ETS), ένα σύστημα cap-n-trade, σύμφωνα με το οποίο η κάθε ναυτιλιακή εταιρεία θα πρέπει να αγοράζει για κάθε τόνο καυσίμου που καίει, τη χρηματιστηριακή αξία του διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπει.
Η εφαρμογή του ξεκινά το 2024 για τις εκπομπές CO2, ενώ από το 2026 συμπεριλαμβάνονται και οι εκπομπές N2O.
Το ΣΕΔΕ καλύπτει τα μεγάλα πλοία ακτοπλοΐας, ολικής χωρητικότητας άνω των 5000 τόνων, και τα ποντοπόρα πλοία από το 2027.
Επίσης, ο κανονισμός της Ε.Ε. «FuelEU Maritime», που υποχρεώνει τα πλοία εντός των ευρωπαϊκών λιμένων να μειώσουν τις εκπομπές ρύπων (GHG) και τονίζει την αναγκαιότητα κατανάλωσης καυσίμων χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο και θέτει την προοπτική κατανάλωσης εναλλακτικών μορφών, πέραν του VLSFO (Very Low Sulfur Fuel Oil), όπως η αμμωνία (NH3), οι κυψέλες υδρογόνου (fuel cells), ακόμη και τα ναυτιλιακά βιοκαύσιμα (Marine biofuels)».
Στο ερώτημα, αν προβλέπεται εφαρμογή του cold ironing από τα λιμάνια και στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, για την κλιματική αλλαγή και για την διαχείριση της ενέργειας, ο Αθανάσιος Λιάγκος, τόνισε:
«Η ΟΛΘ Α.Ε. έχει διενεργήσει Εκτίμηση Κλιματικών Κινδύνων, προσδιορίζοντας τους σημαντικότερους που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή και ιεραρχώντας τις δράσεις για την πρόληψη, τον έλεγχο και τον μετριασμό τους.
Ανταποκρινόμενοι στις απαιτήσεις του πρώτου νόμου της Ελλάδας για το κλίμα (4936/2022), εφαρμόζουμε τις κατευθυντήριες γραμμές του προτύπου ISO 14064:2018, προκειμένου να
μετράμε συστηματικά και να παρακολουθούμε τις εκπομπές ρύπων αερίων του θερμοκηπίου σε ισοδύναμα διοξειδίου του άνθρακα CO2 (CO2e) από τις δραστηριότητες του Λιμένα Θεσσαλονίκης.
Οι μετρήσεις πραγματοποιούνται σε 24ωρη βάση μέσω ενός υπερσύγχρονου σταθμού παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα, ο οποίος έχει εγκατασταθεί στο κέντρο του λιμένα και παρέχει μετρήσεις παραμέτρων σε πραγματικό χρόνο, όπως PM10 και PM2.5, CO2, NOX και SO2».
Όσον αφορά τη διαχείριση ενέργειας, ο Αθανάσιος Λιάγκος, επισήμανε:
«Η ΟΛΘ Α.Ε. είναι πιστοποιημένη κατά ISO 50001:2018 και εφαρμόζει Σύστημα Ενεργειακής Διαχείρισης για τη βελτίωση του ενεργειακού αποτυπώματος των δραστηριοτήτων της.
– Διαθέτει σύστημα τηλεπαρακολούθησης για τη διαχείριση των υγρών καυσίμων (πετρέλαιο κίνησης, βενζίνη, πετρέλαιο θέρμανσης)
– Έχει εγκαταστήσει το λογισμικό τηλεμετρίας ABB Αbility για την παρακολούθηση και τον επιμερισμό της κατανάλωσης ενέργειας ανά εξοπλισμό και ομάδα κατανάλωσης
– Έχει εντοπίσει τις κύριες χρήσεις ενέργειας και συνεχώς διερευνά σχέδια δράσης για τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης
– Αντικατέστησε όλα τα φωτιστικά υψηλής ενεργειακής κατανάλωσης (λαμπτήρες νατρίου υψηλής πίεσης) με LED σε όλους τους ιστούς εξωτερικού φωτισμού
– Έχει ορίσει προδιαγραφές υψηλής ενεργειακής απόδοσης για την προμήθεια νέου εξοπλισμού
Αναλύει τα δεδομένα κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με τα δεδομένα παραγωγικότητας».
Για την ηλεκτροδότηση των πλοίων στα λιμάνια:
«Για τα κράτη μέλη της ΕΕ, η υποχρέωση να παρέχουν χερσαία ηλεκτροδότηση (OPS) ή τεχνολογία μηδενικών εκπομπών σε πλοία που ελλιμενίζονται στους λιμένες τους τίθεται από
την εγκεκριμένη οδηγία 2014/94 για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων, που προτεραιοποιεί την εγκατάσταση παράκτιας παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στους λιμένες του Κεντρικού Δικτύου (Core Network) του ΔΕΔ-Μ και ο νεότερος κανονισμός της ΕΕ 2023/1804,
ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της ΕΕ, με ορίζοντα υλοποίησης των υποδομών από το 2030.
Tα επόμενα 2 με 3 χρόνια αναμένεται η επίτευξη της πρώτης ηλεκτροδότησης των πλοίων από ξηράς, σε επιχειρησιακό περιβάλλον, στο πλαίσιο της παραπάνω ευρωπαϊκής υποχρέωσης και των προγραμμάτων που τρέχουν για την υλοποίηση των συστημάτων ηλεκτροδότησης των πλοίων.
Η ομαλή εξέλιξη είναι συνάρτηση των προσπαθειών επίλυσης τεχνικών δυσκολιών και νομικών περιορισμών. Σχετίζονται με:
· τα συνεργαζόμενα μέρη παροχής ηλεκτρισμού,
· το φορολογικό καθεστώς της ηλεκτρικής ενέργειας ως «πράσινο» καύσιμο ναυτιλίας,
· την αναγκαία αναβάθμιση των τοπικών και περιφερειακών δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας,
· τον πρόσθετο ηλεκτρικό εξοπλισμό των σταθμών, αλλά και
· τη συμβατότητα εξοπλισμού των λιμένων με αυτόν των πλοίων».
Επίσης, πρόσθεσε ότι οι διοικήσεις των λιμένων μεριμνούν για την αξιοποίηση των νέων χρηματοδοτικών εργαλείων (ΕΣΠΑ 2021 27 Ταμείο Ανάκαμψης) για την κατασκευή και συντήρηση των υποδομών τους.
Ωστόσο, συνέχισε ο Αθανάσιος Λιάγκος, ανακύπτει ο προβληματισμός σχετικά με την επίδραση των νομοθεσιών αυτών στη βιωσιμότητα των ναυτιλιακών εταιρειών και την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών λιμένων.
Η πρόκληση της επένδυσης σε ενεργειακά αποδοτικά πλοία μειωμένων εκπομπών απαιτεί επένδυση σε τεχνολογίες υψηλού κεφαλαίου. Η ένταξη της ναυτιλίας στο ΣΕΔΕ αναμένεται να επιφέρει δυσανάλογη οικονομική και διοικητική επιβάρυνση στις ναυτιλιακές εταιρείες που προσεγγίζουν ευρωπαϊκά λιμάνια, αυξάνοντας το κόστος για τους καταναλωτές. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ναυτιλίας, πλήττονται περισσότερο. Υπάρχει ανησυχία σχετικά με πιθανή δημιουργία παρόμοιων περιφερειακών ή εθνικών συστημάτων δικαιωμάτων ανά τον κόσμο (πολύπλοκο, κατακερματισμένο σύνολο περιφερειακών μέτρων).
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρότεινε τη σύσταση ενός νέου ταμείου, του «Ταμείου των Ωκεανών» (Οcean Fund), αφιερωμένου στον τομέα της ναυτιλίας. Η πρόθεση είναι το 75% των εσόδων από τον εκπλειστηριασμό των ναυτιλιακών δικαιωμάτων (έσοδα από 332 εκ. δικαιώματα), στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ, να υποστηρίξουν έργα απανθρακοποίησης, όπως για τον εκσυγχρονισμό πλοίων και λιμένων, την αναβάθμιση των υποδομών και τον ψηφιακό μετασηματισμό».
Στη συνέχεια, ο Αθανάσιος Λιάγκος, είπε:
«Η Ελλάδα πρωταγωνιστεί στην ευρωπαϊκή ναυτιλία, συνεπώς βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της πράσινης μετάβασης του κλάδου. Η περιβαλλοντική διαχείριση των λιμένων είναι αναπόσπαστο συστατικό των βιώσιμων επιχειρηματικών στρατηγικών και λειτουργιών τους.
Σήμερα, καταγράφεται συνεχής βελτίωση του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης που εφαρμόζεται στους ελληνικούς λιμένες, γεγονός που επιβεβαιώνει τόσο την περιβαλλοντική ηθική που διέπει τον κλάδο, όσο και τον δυναμικό ρόλο του στη διαμόρφωση των πολιτικών αειφόρου ανάπτυξης της ελληνικής ναυτιλίας».
Για τις πρωτοβουλίες του ΟΛΘ που θα αναδεικνύουν τη Θεσσαλονίκη ως προορισμό κρουαζιέρας, ο Αθανάσιος Λιάγκος, έδωσε σημαντικά στοιχεία:
«Οι επιβάτες κρουαζιέρας υπερδεκαπλασιάστηκαν κατά την τελευταία πενταετία (2019-2023).
· Βάσει των στοιχείων αφίξεων κρουαζιέρας της Ε.ΛΙΜ.Ε. (δημοσίευση 2022-2023), ο συνολικός αριθμός επιβατών που επισκέφθηκαν τη Θεσσαλονίκη το 2023 ήταν 60.977, από 4.865 το 2019.
Προ πανδημίας, το 2019, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης υποδέχτηκε 6 κρουαζιερόπλοια, το 2021 είχαμε 17 αφίξεις, το 2022 61 αφίξεις και το 2023 είχε 68 αφίξεις, με 31 από αυτές homeporting, με 10.000 επιβάτες που ξεκίνησαν ή ολοκλήρωσαν το ταξίδι τους στη Θεσσαλονίκη».
Ο Αθανάσιος Λιάγκος, κάνοντας μια αναδρομή για την κρουαζιέρα, αποκάλυψε τα εξής:
«Το 2021 το λιμάνι της Θεσσαλονίκης έγινε homeport, δηλαδή λιμάνι επιβίβασης ή/και αποβίβασης επιβατών, όχι μόνο για τους τοπικούς επιβάτες αλλά και για τους διεθνείς (από κοντινές γειτονικές χώρες και από κάθε χώρα που διαθέτει απευθείας αεροπορική σύνδεση με τη Θεσσαλονίκη), που επιθυμούν να αξιοποιήσουν το νέο αεροδρόμιο και τις ξενοδοχειακές υποδομές της πόλης.
Το 2021 η ΟΛΘ Α.Ε. εξελέγη για πρώτη φορά μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Λιμένων Κρουαζιέρας Μεσογείου “MedCruise”, στην 25ετή μέχρι τότε λειτουργία της Ένωσης..
Σήμερα, νέα Πρόεδρος της MedCruise είναι η Θεοδώρα Ρήγα, Γενική Εμπορική Διευθύντρια και Διευθύντρια Στρατηγικής Επικοινωνίας της ΟΛΘ Α.Ε., έχοντας μπροστά μια δραστήρια τριετία για την ενίσχυση της κρουαζιέρας στη Μεσόγειο.
Η ΟΛΘ Α.Ε. και η Fraport Greece έχουν διαδικασία για την απευθείας προώθηση των αποσκευών των homeporting επιβατών κρουαζιερόπλοιων στις καμπίνες τους ή από αυτές στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» και στην εκάστοτε πτήση charter, που συνεισφέρει στην ακόμη πιο ξέγνοιαστη απόλαυση του προορισμού.
Σε συνεργασία με τοπικούς, εθνικούς και διεθνείς φορείς, υλοποιούμε δράσεις και συμμετέχουμε σε διοργανώσεις και σε εθνικού και διεθνούς κύρους εκθέσεις, όπως το 7ο “Posidonia Sea Tourism Forum”, που διεξήχθη στη Θεσσαλονίκη έπειτα από πρωτοβουλία της ΟΛΘ A.E., και η “Seatrade Cruise Global” 2024, που διεξήχθη στο Miami.
Οι πρωτοβουλίες αυτές έχουν στόχο την περαιτέρω προώθηση της Θεσσαλονίκης και της ευρύτερης περιοχής ως ιδανικό προορισμό για Κρουαζιερόπλοια και επιβάτες Κρουαζιέρας στη Βόρεια Ελλάδα».
Τέλος, ο Αθανάσιος Λιάγκος, τόνισε με κατηγορηματικό τρόπο, ότι ο ΟΛΘ, είναι προσηλωμένος:
«Στην ανάδειξη του μοναδικού προορισμού (πλεονέκτημα της αφετηρίας της κρουαζιέρας κοντά σε 15 μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, στοιχείο που διαθέτουν ελάχιστα λιμάνια παγκοσμίως
Στις επενδύσεις για την αναβάθμιση των υποδομών
Στη διαρκή αναβάθμιση των υπηρεσιών του λιμένα, πάντα με γνώμονα την ευελιξία και τα εξαιρετικά αντανακλαστικά» και κατέληξε:
«Όλα τα παραπάνω εδραιώνουν την εμπιστοσύνη ολοένα και περισσότερων εταιρειών κρουαζιέρας. Χαρακτηριστική είναι η ικανοποίηση πλοιάρχων.
Το 2023 η ΟΛΘ Α.Ε. επένδυσε στην αναβάθμιση της υποδομής κρουαζιέρας:
Δημιούργησε τον νέο Σταθμό Κρουαζιέρας «Μέγας Αλέξανδρος»,
Εγκατέστησε 4 δέστρες ελκτικής ικανότητας 200 τόνων
Προμηθεύτηκε προσκρουστήρες κατάλληλους για την πρόσδεση μεγάλων κρουαζιερόπλοιων
Βελτιστοποίησε τη διαχείριση του χώρου για την άνετη υποδοχή των επιβατών και των λεωφορείων οργανωμένων εκδρομών
Ο πλήρως εξοπλισμένος σταθμός έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετεί homeporting και transit αφίξεις 2 κρουαζιερόπλοιων ταυτόχρονα, και περισσότερους από 6.000 επιβάτες (εντός ή εκτός Σένγκεν) και πληρώματα δύο πλοίων καθημερινά
Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης παρέχει δυνατότητα πρόσδεσης τριών κρουαζιερόπλοιων ταυτόχρονα
Το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι το πρώτο λιμάνι της Ελλάδας που έχει υιοθετήσει το αυτοματοποιημένο Σύστημα Πυλών Σένγκεν Εισόδου – Εξόδου (EES) και το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών και Αδειοδότησης Ταξιδιού (ETIAS), σύμφωνα με την Οδηγία 2017/2226/ΕΕ της ΕΕ».
